Sergej Milinković-Savić

Republika Srpska i Srbija, dva imena – jedan narod, slave Sergeja Milinković-Savića, vezistu Lacija, koji je sa dva predivna gola na stadionu Uleval u Oslu eliminisao Norvešku i približio Orlove na korak do plasmana na Evropsko prvenstvo posle dve decenije čekanja.
Grmečko-krajiški gen i španski fudbalski pečat bili su dovoljni da fudbaler rođen u sportskoj porodici – otac Nikola Nikica Milinković je bivši fudbaler iz Sanskog Mosta, majka Milijana Savić košarkašica iz Novog Sada – izraste u istonskog junaka srpskog naroda na krajnjem severu našeg kontinenta. Dinarska muskulatura koju je nasledio od oca Nikice i ubojita preciznost dobijena od majke Milijane celina su koja je profilisala Sergeja u jednog od najtraženijih veznih fudbalera u svetu.
Rođen je 27. februara 1995. godine u Ljeidi (Katalonija), nije stigao da upozna dedovinu i očevinu u Sanskom Mostu, krajiškom gradu koji je pao, poslednji u nizu, na današnji dan, 10. oktobra iste godine, u vojnoj akciji muslimansko-hrvatske vojske. Četvrt veka već je, tamo negde kod Oštre Luke, ucrtana entitetska granica, iza koje je ostao Podgrmeč, naselje Zdena, na ulazu u Sanski Most iz pravca Lušci-Palanke. Mogao je da bira, izabrao je – Srbija uvek i pre Španije! Baš kao i dve godine mlađi brat, golman Vanja Milinković-Savić, čuvar mreže Torina na pozajmici u belgijskom Standardu. Otac Nikica ponikao je u Radničkom iz Zdene, a preko Novog Sada, igrao je profesionalno fudbal i na Iberijskom poluostrvu.
Grad Sanski Most, koji se “upokojio” pre četvrt veka, ima bogatu fudbalsku i sportsku istoriju. FK Podgrmeč je prvi klub nove Jugoslavije, osnovan 4. aprila 1944. godine, na slobodnoj teritoriji čiji je jedan od pionira bio i narodni heroj Milančić Miljević, sa svojom vojskom oslobodio 1945. Banjaluku od ustaša. U tom Podgrmeču je ponikao Nikica Vezmar, strelac prvog prvoligaškog gola Borca, protiv splitskog Hajduka u pobedi 1:0, u Banjaluci 20. avgusta 1961. godine, u anketama za izbor idealnog tima Borca u njegovoj istoriji najčešće su Vezmara birali na mesto desnog krila. Iz Sanskog Mosta, tačnije Milinkovićeve Zdene, su i Bilbije, otac Milorad i sin Nemanja, utkali dubok trag u istoriji Borca, prvi osvojio Kup Jugoslavije 1988. godine, drugi kao član crveno-plavih bio 2009. najbolji sportista Republike Srpske, kao drugi fudbaler u istoriji svetkovine “Glasa Srpske”.

Pa onda, deca Sane su fudbalski arbitri Novak i Dragan Petrović, danas internacionalac sa FIFA znakom i jedan od najboljih u BiH svih vremena, šahovski prvak Jugoslavije Milan Vukić, učesnik međuzonskih turnira za prvaka sveta, prvi velemajstor u istoriji BiH, Sanski Most je očevina i dedovina srebrnog olimpijca veslača Milenka Zorića – bežao u koloni pred “Olujom”,  nadaleko poznatog vaterpoliste Ivana Basare, fudbalera Partizana Miloša Jojića… Tu nedaleko je i Kozica gde je rođen veliki golman Ilija Pantelić, 1968. proglašen za najboljeg čuvara mreže u Evropi.
Obeležavajući ovaj tužni deseti dan desetog meseca svake godine ne možemo a da se ne setimo reči odbojkaškog velemajstora Vladimira Vanje Grbića izrečenih u Banjaluci 2011. godine:
-Dinaridi su čudo i kad god smo u državnim selekcijama imali igrače sa ovim genom bili smo najbolji. Naša šampionska olimpijska reprezentacija u Sidneju 2000. godine bila je sastavljena od igrača dinarskog sistema. Zato mnogi i žele, na sve načine, da nam ga otmu!
Danas, u privremeno okupiranom Sanskom Mostu, malo ko priča, uglavnom današnji “Sanjani” i ne znaju da je Sergej Milinković-Savić satkan od grmečko-krajiških gena… Pobedničkih!

Sportski žurnal/Slavko BASARA